دندان قروچه یا براکسیزم عبارت است ازعادت ساییدن دندان‌های دوفک. قروچه در خواب رخ می‌دهد ولی ساییدن یا کوبیدن دندان‌ها در طول روز نیز شایع است. این مشکل، معمولن با اختلالات خواب مانند آپنه (یا توقف تنفس) و خروپف شبانه همراه است.

دو نوع دندان قروچه وجود دارد: اولیه؛ که علت مشخص پزشکی برای آن وجود ندارد و ثانویه؛ که با اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی، مصرف دارو یا بعضی بیماری ها مثل پارکینسون یا آپنه تنفسی همراه است. ‎نوع ثانویه معمولا با درمان اختلال زمینه ای، برطرف می شود.

گاه دندان قروچه به یک عادت تبدیل می شود که در این صورت با درمان مشکل زمینه ای، باز هم عادت از بین نخواهد رفت.

‌‌‌‎از علایم دندان قروچه؛ انقباض زیاد عضلات یک طرف صورت، صدای آزاردهنده در شب، سایش مینا ی دندان، افزایش حساسیت دندانی، لطمه به ترمیم یا روکش دندان، ترک خوردن دندان، تحلیل لثه و استخوان اطراف ریشه، لق شدن دندان ها، درد گردن، بی خوابی، زخم یا درد داخل گونه، گوش درد، صدای فک در بازوبسته‌کردن، دندانه دارشدن کنار زبان و سردرد قابل ذکر است.

‌‌‌از عوارض دندان قروچه، می‌توان به کاهش شنوایی، مشکلات فک، صورت، مفاصل و عضلات، تغییر شکل ظاهری چهره، درد اطراف گوش، گیجی، زنگ گوش و درد یا صدا در فک اشاره کرد.

‌‌‌‎چون دندان‌قروچه در خواب رخ می‌دهد، بیشتر افراد متوجه آن نمی‌شوند و سردرد مداوم و خستگی فک، از نشانه‌های آن است.

‌‌‌‎دندان‌قروچه می‌تواند در اثر استرس یا اضطراب ایجاد شود. کج بودن سطح دندان، غیبت دندانی و دندان اضافی نیز در بروز آن دخیل است.

درمان دندان قروچه:

در حد امکان از استرس پرهیز شود. 

در روند درمان دندان قروچه، شناسایی مشکل به وسیله درمانخواه و تلاش آگاهانه برای ترک عادت، در کنار حمایت و مراقبت دندان پزشک، گام اول است.

دکتر برای پیشگیری از تماس دو فک حین خواب، ممکن است یک پروتز یا دستگاه محافظ شب یا دندان‌بان بسازد. این دستگاه متحرک است و درمانخواه هنگام خواب روی دندان‌ها قرار می‌دهد تا فشار گاز زدن نادرست را حذف کند.

ممکن است درمان کوتاه مدت با آرام‌بخش یا خواب‌آور گاه کمک کنده باشد، ولی باید تا حد ممکن از دارو، الکل، مواد حاوی کافئین (مثل قهوه، کاکائو و نوشابه سیاه)، جویدن قلم یا هر وسیله غیر خوراکی و حتا آدامس اجتناب شود.

برای جلوگیری از تماس دندان‌ها، درمانخواه زبان را بین دندان‌ها نگه دارد تا عضلات فک استراحت کنند.

‌‌‌‎شب یک پارچه گرم در جلوی لاله گوش، روی گونه گذاشته شود تا عضلات فک شل شوند.

‌‎در دندان قروچه‌ی کودک، اقدامات زیر مفید است:

‌‎کاهش استرس

‌‎ماساژ بدن

‌‎نرمش های کششی پیش از خواب

‌‎نوشیدن آب کافی

دوش آب گرم

شنیدن موسیقی

خواندن کتاب

‌‎اطمینان از سلامت دندان‌ها

‌‎در صورت ضرورت: ساخت روکش موقت دندان‌ها یا دستگاه محافظ شب توسط دندانپزشک

.جرم گیری به مینای دندان آسیب می رساند؟

بیشتر مردم تصور می کنند جرم گیری دندان موجب نازک شدن مینای دندان و پوسیدگی آن می شود اما در واقع، هنگامی که جرم روی دندان ها تشکیل می شود، لایه ای روی دندان ها قرار گرفته و آن را از تحریکات سرما و گرما حفظ می کند. به هنگام جرم گیری این لایه برداشته می شود و حساسیت به سرما و گرما در دندان ها رخ می دهد و این باور غلط را به وجود می آورد که دندان ها در اثر جرم گیری تراشیده شده و خالی شده اند. باید توجه داشت که اساسا دستگاه جرم گیری قادر به تراش دندان نیست و این حساسیت تنها به علت برداشته شدن لایه جرم است. تنها وسایلی که قادر به تراش دندان ها هستند، فرزهایی هستند که سر الماسی میباشند،و ابزاری که روی مته دندانپزشکی سوار می شوند.

سیاهى دندان ناشى از قطره آهن:

چرا  قطره آهن، باعث سیاه شدن دندان‌های بچه‌ها مى شود؟

قطره آهن حاوی یونی رنگی است که می‌تواند در بزاق حل شود و با رسوب و جذب سطحی روی دندان باعث ایجاد رنگ قهوه‌ای یا سیاه در سطح دندان و خط لثه شود.

آیا قطره آهن باعث پوسیدگی دندان‌ها هم می‌شود؟

 خیر! دلیل اصلی پوسیدگی دندان، باکتری است که به علت عدم رعایت بهداشت ایجاد مى شود.

 قطره آهن به خودی خود باعث پوسیدگی دندان نمی‌شود. شیرین‌کننده‌های این قطره‌ها نیز از نوع سدیم‌ساخارین است که میکروب‌های پوسیدگی‌زا از آنها تغذیه نمی‌کنند.

قطره آهن باعث پوسیدگی نمی‌شوند مگر اینکه به‌صورت ثانویه باعث تخلخل درسطح مینا شوند و جذب پلاک میکروبی به داخل این تخلل ها افزایش یابد که این امر می‌تواند باعث پوسیدگى شود.

قطره آهن را چطور باید به کودک داد؟

 بهتر است قطره آهن به وسیله قطره‌چکان در عقبترین قسمت زبان چکانده شود تا بلافاصله بلعیده و کمتر با بزاق مخلوط شود. توصیه می‌کنم پس از دادن قطره آهن کمی ‌به کودک آب بدهید تا محیط دهان کاملا تمیز شود. درکودکان بزرگ‌تر می‌توان قطره آهن را با آب‌میوه‌هایی مانند سیب و پرتقال که حاوى ویتامین c هستند ،مخلوط کرد و با نی به کودک داد(ویتامین C به افزایش جذب آهن کمک مى کند).شیر باعث تداخل در جذب آهن مى شود پس بهترین زمان خوراندن قطره آهن در فواصل بین شیردهی است (نه همزمان با آن).

 همچنین پس از خوراندن قطره آهن، دندان‌های کودک با گاز مرطوب یا با استفاده از مسواک مخصوص شیرخواران، دندان‌ها را تمیز کنید.

‏ درمان سیاهى دندان ناشى از قطره آهن:

بروساژ؛ تغییر رنگهایى سطحى معمولا با بروساژ در مطب از بین مى روند

‏بلیچینگ؛‎بعضی از لکه های سیاه که کمى در مینا نفوذ کرده با استفاده از ژلهاى مخصوص بلیچینگ در مطب توسط دندانپزشک از بین مى روند. اما این درمان را معمولا نمى توان براى کودکان کوچکتر انجام داد.(مشابه این مکانیسم را لیمو ترش طبیعى در از بین بردن لکه ها دارد)

میکروسایش؛برداشتن قسمتى از مینا(تخلل هاى ایجاد شده) با تراش قسمتهاى سیاه توسط فرزهاى نرم 

ونیر کامپوزیت؛ در صورت عمیق بودن تغییر رنگ کلیه قسمت ها با فرز برداشته مى شود و با کامپوزیت پوشانده مى شوند.

‌‎هرگز از خمیر دندان های سفید کننده، دهان شویه ها یا محصولات مشابه برای کودک خود استفاده نکنید.